Afsluiters
Een afsluiter is een mechaniek om de doorstroming van een medium te regelen (gas, vaste stof, slurrie, of vloeistof), door het (deels) openen of sluiten van een (of meerdere) doorstroomopeningen. Afsluiters worden in vele toepassingen gebruikt, zowel in de industrie als in huishoudens. Ook een kraan is een afsluiter. Een afsluiter kan - als onderdeel van een machine of installatie - ook als appendage betiteld worden.
Soorten
Op basis van het werkingsprincipe worden de volgende afsluiters onderscheiden:
- Conventionele kranen.
Met behulp van een schroefspindel wordt een afsluitende plaat op een interne uitstroomopening gedrukt. De drukplaat is meestal voorzien van een pakking. Afhankelijk van de aard van het stromende medium en van de temperatuur wordt het materiaal van de kraan en van de pakking bepaald. Voordat rubber ruim beschikbaar was werd de pakking van de huis- tuin- en keukenkraan van leer gemaakt: het "kraanleertje".
Een schuivende plaat wordt van opzij in de baan van het stromende medium geschoven. Vaak is er geen pakkingmateriaal aanwezig. Om de aandrukkracht te vergroten is de plaat en de wand van de opening vaak enigszins wigvormig uitgevoerd. In teruggetrokken positie (kraan open) wordt de doorstroming nauwelijks beïnvloed.
Het medium stroomt door een spleetvormige opening tussen een metalen huis en een flexibele plaat (meestal rubber). De stroming wordt beïnvloed door met een schroefspindel de rubber plaat te vervormen en daarmee de spleet in meerdere of mindere mate dicht te drukken.
Een doorboorde kogel draait in bolvormige kamer. Door de positie van de kogel t.o.v. het huis te verdraaien is de doorstroom opening aan te passen. De kogel draait meestal in een kunststof voering. De kogelkraan wordt uitgevoerd met een doorlaat die gelijk is aan de nominale binnenmaat van de betreffende leiding, of met gereduceerde doorlaat (een kleinere boring in de kogel).
Een schijfvormig obstakel draait rond een as in, of nabij, het midden van het stroomkanaal. Om de afdichting tussen schijf en kamer te garanderen is meestal een (rubber) voering van de kamer aanwezig.
