Containers
Een container of zeecontainer is een gestandaardiseerde metalen kist voor het transport van losse goederen. Door het gebruik van standaardafmetingen kan de container zowel via de weg, het water als per spoor worden vervoerd, zonder dat de goederen zelf hoeven te worden in- of uitgeladen. Het Engelse woord container betekent vat, recipiënt.
De standaardmaat van een container heet TEU (zie aldaar). Luchtcontainers, geschikt voor vliegtuigen, zijn in het algemeen smaller dan de standaardcontainers. Een TEU is 20 voet (ca. 6 meter) lang, 8 voet (2,44 meter) breed en 8 1/2 voet (2,60 meter) hoog. Er zijn ook containers van 10 (voornamelijk voor offshore en opslag), 30 (voornamelijk tankcontainers), 40 en 45 voet (respectievelijk ca 3, 9, 12 en 13,70 meter) lang, met dezelfde breedte en hoogte; deze worden voornamelijk voor transport over land gebruikt. De hoogte van een container kan 8 voet, 8 1/2 voet of 9 1/2 voet zijn.
Inhoud |
Geschiedenis
De container als transporteenheid is in de jaren dertig uitgevonden door Malcolm McLean. Het duurde echter nog tot 1955 totdat containers echt werden gebruikt. Toen werden ze geïntroduceerd bij de White Pass & Yukon Route - die het eerste containerschip hadden laten bouwen, de Clifford J. Rogers - die ze gebruikte om goederen eenvoudig van hun treinen op hun schepen te kunnen overladen. In 1959 werd de eerste containerkraan in gebruik genomen.
In 1963 werd de eerste container gelost in de haven van Rotterdam. Om de nodige voorzieningen te kunnen treffen richtten een aantal Rotterdamse verladers in 1966 de Europe Container Terminals (ECT) op. Tegenwoordig zijn containers onmisbaar geworden bij het vervoer van stukgoederen.
Hoewel de container al in de jaren dertig was uitgevonden, ontbrak aanvankelijk de noodzaak om deze algemeen in te voeren. Toenemende wereldhandel, congestie]in de havens en arbeidsonrust deed in de jaren zestig de transporttijd tussen Europa en de Verenigde Staten echter toenemen tot enkele maanden. Mechanisering kon hierbij een oplossing bieden, maar de hiervoor benodigde standaardisatie van de laadmodules, zou de enorme flexibiliteit van het bestaande systeem van lijn- en wilde vaart tenietdoen. Onder de klassieke rederijen bestond er dan ook de nodige weerstand, maar op 23 april 1966 begon Sea-Land dan toch de eerste trans-Atlantische containerdienst. Het bleek nu mogelijk dezelfde lading in een week van kust tot kust te verschepen, waarbij de kans op schade ook nog eens aanzienlijk was afgenomen. Het maakte internationale handel op een tot dan toe ongekende schaal mogelijk en in dertig jaar tijd verdween het flexibele systeem van lijnvaart en wilde vaart met stukgoedschepen dat de koloniale rijken een eeuw lang zo goed had gediend.
Dit was alleen mogelijk door de ontwikkelingen in Informatietechnologie|informatie- en communicatietechnologie]]. Zonder computersystemen was het niet mogelijk om de containerstromen en ladingpapieren te boeken en te volgen. De benodigde mainframes waren slechts te bekostigen door de grotere bedrijven, zodat veel kleine rederijen opgingen in grotere verbanden.
Gebruik
De container heeft het voordeel dat hij heel vlot van het ene transportmiddel op het andere kan worden overgeladen, onder meer in multimodale havens waar water- spoor- en autowegen samenkomen. Er zijn speciale containerwagons en -vrachtauto's ontwikkeld die precies de juiste maat hebben. Bij het stapelen van containers maakt men gebruik van stackers, om het onderling verschuiven te voorkomen.
De grootste containerschepen in de zeevaart kunnen op dit moment tussen de 6500 en 500 TEU vervoeren. Het maximum wat tot nu toe op een E-class schip geladen is, is 510 TEU. In de binnenvaart kan men elke hoeveelheid tussen de 1 en 842 TEU tegelijk vervoeren. Het grootste binnenvaartschip is de Ursa Montana een zogenaamd koppelverband.
Binnen de gestandaardiseerde buitenafmetingen is het al lang niet meer de eenvoudige ‘metalen doos’ van de beginfase. Technisch is vrijwel alles mogelijk geworden: vloeistoftanks, open top containers (voor bulklading), koel- en vriescontainers (reefers, met of zonder eigen aggregaat), open side containers, flat-racks en flat beds. Je vindt nu containers met machines en aggregaten (onder meer voor de baggerindustrie), met stapelbare (nood)woningen of bouwketen. Het leger en de brandweer ontwikkelden mobiele commandocentrales in containers. Het aantal technische toepassingen is eindeloos.
Containers maken het vervoer van stukgoederen veel goedkoper dan vroeger. Voor dat soort producten zijn ze dan ook bijna de enige manier van transport geworden in gespecialiseerde containerhavens zoals Rotterdam, Zeebrugge en Antwerpen. In 2006 was Rotterdam gastheer voor het Year of the Container naar aanleiding van de 50e verjaardag van de container. Het containervervoer blijft sneller toenemen, ook als de rest van de economie vertraagt.
Het nadeel van de container is dat ze leeg evenveel ruimte innemen als vol. Op haventerreinen, opslag- en overslagplaatsen en op de schepen neemt hij dus kostbare ruimte in waar geen betaalde lading staat. Proeven met opklapbare containers zijn tot op heden op niets uitgelopen: je kunt wel ruimte besparen, maar zulke containers zijn niet waterdicht en maakt ze dus ongeschikt voor transport op zee voor droge lading. Ook verslijten ze veel sneller en is de opklapfunctie verdwenen als de container een kleine beschadiging oploopt. Het vervoer van lege containers maakt een substantieel deel uit van het transportvolume en kost de bevrachters veel geld, al kunnen ze dit vaak wel gemakkelijk terugverdienen omdat het transport vol, in de andere richting (bv van China naar Europa) wel duur is.
Het transport van een Chinese haven naar Antwerpen, Zeebrugge of Rotterdam kostte per TEU zo'n USD 978,- in mei 2011. Brandstofkosten maakten hiervan de helft uit.
Identificatie
Elke container draagt een label met identificatie en technische gegevens: een uniek identificatienummer (waarbij het laatste cijfer een controlecijfer is), het land waar hij is geregistreerd, de eigenaar, het tarra, het maximum netto- en het maximum brutogewicht.
De 4 letters (ook wel prefix genoemd) zeggen iets over de eigenaar van de container, enkele voorbeelden:
- CMAU / ECMU= CMA CGM,
- MSCU / MEDU= Mediterranean Shipping Company (MSC ),
- SUDU = Hamburg-Süd-Amerikanische Dampf-schiffahrts Gesellshaft,
- MOLU / MOGU= Mitsui O.S.K. Lines,
- MISU / = MISC Berhad,
- MAEU / MSKU= A.P. Møller-Mærsk Group,
- HMKU / = Holland Maas Shipping,
- KNLU = Koninklijke Nedlloyd (inmidddels overgenomen door MAERSK,)
- TOLU = Trans Ocean Lines (zie foto) is geen rederij maar een containerleasemaatschappij,
- GSTU = Genstar Container Corporation (General Electric) is ook een leasemaatschappij.
- NYKU = Nippon Yusen Kaisha (NYK Line)
De code op de foto GB 2251 is inmiddels vervangen. De eerste twee letters die de plaats van herkomst kenbaar maakten (GB= Great Britain) is vervallen. Er rest nu nog slechts voor bijvoorbeeld een 40-voet 8,6: 42G1, een 20-voet 8,6: 22G1 en bijvoorbeeld een 40-voet reefer 9,6: 45R1.
Overslag
Containers kunnen op terminals worden overgeslagen door kadekranen en containerliften. Computerbestuurde kranen weten waar de containers met een bepaalde bestemming staan en zorgen ervoor dat die containers worden opgezocht als een schip met die bestemming wordt beladen.
Standaardafmetingen
De 40-voetcontainer is de populairste container wereldwijd. Grotere containertypes zijn meer gemeengoed geworden, in het bijzonder in Noord-Amerika. Kleinere containers (zoals 10-voetcontainers) zijn zeldzaam. Onderstaande tabel laat de massa's en afmetingen zien van drie meest toegepaste containertypes, wereldwijd. De gewichten en afmetingen waarnaar verwezen wordt zijn gemiddelden; containers van een type kunnen lichte variaties in werkelijke afmetingen en gewichten vertonen, afhankelijk van de containerfabrikant.
| 20′ container | 40′ container | 45′ 'high-cube' container | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| imperial | metrisch | imperial | metrisch | imperial | metrisch | ||
| buiten maten |
lengte | 19' 10½" | 6,058 m | 40′ 0″ | 12,192 m | 45′ 0″ | 13,716 m |
| breedte | 8′ 0″ | 2,438 m | 8′ 0″ | 2,438 m | 8′ 0″ | 2,438 m | |
| hoogte | 8′ 6″ | 2,591 m | 8′ 6″ | 2,591 m | 9′ 6″ | 2,896 m | |
| binnen maten |
lengte | 18′ 10 ″ | 5,867 m | 39′ 5 ″ | 12,032 m | 44′ 4″ | 13,556 m |
| breedte | 7′ 8 ″ | 2,352 m | 7′ 8 ″ | 2,352 m | 7′ 8 ″ | 2,352 m | |
| hoogte | 7′ 9 ″ | 2,385 m | 7′ 9 ″ | 2,385 m | 8′ 9 ″ | 2,698 m | |
| deuropening | breedte | 7′ 8 ⅛″ | 2,343 m | 7′ 8 ⅛″ | 2,343 m | 7′ 8 ⅛″ | 2,343 m |
| hoogte | 7′ 5 ¾″ | 2,280 m | 7′ 5 ¾″ | 2,280 m | 8′ 5 ″ | 2,585 m | |
| inhoud | 1,169 ft³ | 33,1 m³ | 2,385 ft³ | 67,5 m³ | 3,040 ft³ | 86,1 m³ | |
| maximum geladen massa |
52 910 lb | 24 000 kg | 67 200 lb | 30 480 kg | 67 200 lb | 30 480 kg | |
| leeg gewicht | 4850 lb | 2200 kg | 8380 lb | 3800 kg | 10 580 lb | 4800 kg | |
| netto lading | 48 060 lb | 21 800 kg | 58 820 lb | 26 680 kg | 56 620 lb | 25 680 kg | |
Twenty-feet, "heavy tested" containers zijn verkrijgbaar voor zware goederen (zoals ijzererts, broodjes tin en aluminium). Deze containers hebben een toegestaan maximumgewicht van 30 480 kg, een leeggewicht van 2400 kg en een nettolading van 28 080 kg.
